نحوه اجرا آجر نما دوغابی با ملات : روش های متعددی برای نصب آجر نما وجود دارد. کاربردهای این روش ها با توجه به محل استفاده آنها متفاوت است.
روش های مختلفی برای اجرا آجر نما وجود دارد. به طور معمول میتوان چهار روش معمول برای نصب آجر نما در نظر گرفت. برای اجرا آجر نما نصب به روش دوغابی ، نصب با ترکیب ملات ماسه سیمان ، نصب با چسب و نصب به روش خشک وجود دارد. نصب خشک جدید ترین روش اجرای انواع آجر نما است.
یکی از روش های نصب آجر نما روش دوغابی است. این روش به طور معمول مناسب نماهایی با ضخامت کم است. در این روش ابتدا سطح زیرکار صاف شده و آجر نما، روی نما قرار میگیرد و با استفاده از دوغاب تمام فضاهای خالی که قابلیت دسترسی ندارند پر می شود.
این روش قدیمی ترین روش نصب آجر است و به طور معمول برای دیوارچینی و ساختمان سازی استفاده میشود. محبوبیت این روش به نصبت روی های دیگر کمتر است که علت آن کثیف شدن آجرهای نما بعد از اتمام کار است. همچنین در این روش مقدار زیادی از مصالح ساختمانی دورریز می شود.
یکی از روش های نصب آجر نما استفاده از چسب است. این روش برای نماهای داخل ساختمان و سن های تزئینی داخلی است. انتخاب چسب استفاده شده در این روش با توجه به متریال بکار گرفته شده در نما اهمیت بالایی دارد. استفاده از این روش برای نماهای بیرونی ساختمان توصیه نمیشود.
جدید ترین متد اجرا آجر نما روش خشک است. در این روش ایرادات روش های قبلی رفع شده است و با استفاده از پیچ و یراق انجام می شود. روش خشک را می توان برای تمام انواع رایج آجر استفاده کرد. استحکام و دوام این روش نسبت به روش های دیگر بیشتر است.
یکی از کاربردهای آجر استفاده در سقف های طاق ضربی است. این سقف های آجری از قدیم در معماری های ستنی ایران استفاده میشد. در این روش انتخاب نوع آجر اهمیت بالایی در دوام پروژه دارد. در صورتی که آجر انتخاب شده خام باشد احتمال ریزش طاق وجود دارد.
آجر قزاقی به علت تنوع رنگ بالای خود محبوبیت بالایی برای استفاده در نما دارد. برای نصب آجر نما قزاقی باید سطح زیرکار تمیز و عاری از هر گونه گرد و غباری باشد. همچنین قبل از نصب آجر نما باید هرگونه ناهمواری در سطح را کاملا از بین ببرید. سپس با اعمال یک لایه ملات زیر کار و مسطح کردن آن آجر های نما را روی سطح کار اعمال میکنیم.
از مخلوط شدن سیمان و آب ملات سیمانی تشکیل می شود . ملات در آجرکاری مانند چسب عمل میکند. بدست آوردن نسبت مناسبی از ماسه و سیمان برای دستیابی به بهترین نتیجه بسیار مهم است. اگر آب زیاد یا کمتر از حد مود نظر مصرف شود می تواند عواقب منفی داشته باشد. ملات سیمان کاربردهای مختلفی مانند آجرچینی، سنگ فرش، کاشی کاری، درزگیری بندکشی و … دارد.
ملات سیمان در آجرکشی کاربردهای متفاوتی دارد. یکی از اصلی ترین و مهمترین استفاده های ملات سیمان در آجرکاری چسباندن مصالح ساختمانی به هم است. بدین صورت تمام فضاهای خالی و درزهای بین آجرنسوز پر میشود. ملات ماسه سیمان بین لایه های مصالح ساختمانی مانند چسب عمل میکند، اختلاف اندازه ها ها را از بین میبرد و سطحی تراز و یکنواخت ایجاد میکند. با تراز شدن لایه های مصالح ( آجرنسوز، آجر سفالی، آجر چینی و …) سبب توزیع یکنواخت نیرو در سازه میگردد. بدین صورت مقاومت سازه افزایش پیدا میکند.
به ملاتی که برای پرکردن درزهای بین آجرها استفاده میشود ملات بندکشی میگویند. علاوه بر نوع و ترکیبات مخلوط ملات ضخامت لایه های بندکشی نیر حائز اهمیت است. این لایه ملات علاوه بر پر کردن درزها برای استحکام و چسبندگی بیشتر آجرنما استفاده میشود. برای بندکشی آجر از ملات های مختلفی استفاده میشود که باتوجه به کاربردی که دارد متفاوت است. به طور معمول از ملات ماسه سیمان برای بندکشی آجرنما استفاده میشود. برای درزهای پهن مانند سنگ کاری کف یا دیوارچینی ملات زبرتر کاربرد بیشتری دارد. همچنین میتوان با اضافه کردن رنگ پودر بندکشی رنگ ملات را تغییر داده که تناسب رنگی میان آجر و ملات بندکشی ایجاد شود. بدین صورت پس از اتمام پروژه زیبایی کار افزایش میابد.
ملات سیمان کاربردهای متفاوتی در ساختمان سازی دارد و با توجه به کاربرد آن در نسبت های متفاوت تهیه می گردد. با افزودن آهک به ترکیب ملات میتوان کارایی آن را بالا برده و چسبندگی بالاتری در ملات ایجاد کرد. ملات سیمان در ساختمان سازی با پرکردن فضاهای خالی بین اجزاء ساختمانی مقاومت سازه را در سرما و یخبندان افزایش می دهد. در تهیه ملات سیمان میتوان از افزودنی های متفاوتی استفاده کرد به عنوان مثل با اضافه کردن رنگ به مخلوط ملات میتوان برای هماهنگ کردن رنگ ملات و آجر استفاده کرد. همچنین میتوان با افزودن ترکیبات شتاب دهنده سرعت خشک شدن ملات را افزایش داد.
ملات سیمان در نسبت های متفاوتی از ماسه و سیمان بدست می آید. هرچه نسبت سیمان استفاده شده در ملات از ماسه کمتر باشد، کارایی و انسجام ملات کاهش می یابد. همچنین به دلیل ایجاد بافت متخلخل، مقاومت در برابر سرما و یخبندان کاهش می یابد. سیمان پرتلند معمولا در تهیه ملات سیمان استفاده میشود. نسبت استاندارد برای مخلوط کردن ماسه و سیمان در آجرکاری به طور معمول 1 به 3 یا 1 به 4 است. ملات استفاده شده در بندکشی آجرنما علاوه بر چسبندگی و استحکام باید نسبت به رطوبت و شرایط دمایی مختلف مقاوم باشد. درصورتی که ملات سیمان به خوبی انتخاب نشود پس از گذشت مدتی دچار ترک خوردگی در بندکشی های آجرنما میشود.
ملات ماسه سیمان از سه جزآ اصلی و پایه: ماسه، سیمان و آب تشکیل می شود. باتوجه به کاربرد استفاده از ملات، از نسبت های متفاوتی از ماسه و سیمان استفاده میشود. محاسبه میزان ماسه و سیمان استفاده شده درملات از روش های متفاوتی انجام میشود. ملات ماسه و سیمان در نسبت های متفاوت: 1 به 3 تا 1 به 6 ساخته میشود که در ادامه به بررسی هر کدام از آنها میپردازیم.
در ترکیب ملات سیمان 1 به 3 میزان ماسه بیشتری به کار گرفته میشود. برای تهیه این ملات، از ترکیب یک قسمت سیمان و سه قسمت ماسه استفاده میشود. این ترکیب از ماسه و سیمان مقاومترین نوع ملات اسن و برای پروژه هایی که نیاز به استحکام و مقاومت بالایی است استفاده میشود. با افزایش نسبت ماسه به سیمان ترکیب ملات سفتتر میشود بنابراین رقیقترین ملات، ترکیب 1 به 3 میباشد.
باتوجه به اینکه ملات سیمان از ترکیب ماسه و سیمان حاصل میشود، برای درست کردن ملات سیمان 1 به 4، یک واحد سیمان را با چهار واحد ماسه مخلوط میکنیم. آب در حدود %20 از حجم خشک به مخلوط ملات اضافه میشود. از کاربردهای ملات سیمان 1 به 4 میتوان به : بندکشی آجرنما، روسازی ساختمان، کارهای بنایی و … اشاره کرد.
این ترکیب در آجرکاری، گچ کاری داخلی و خارجی و … استفاده میشود. برای ساخت این ملات از یک واحد سیمان و پنج واحد ماسه استفاده میشود. به دلیل نسبت کمتر سیمان به ماسه در این ترکیب مقاومت ملات کاهش یافته بنابراین از این ملات برای کاربردهایی که نیاز به استحکام کمتری است استفاده میشود.
این نوع از ملات از ترکیب یک واحد سیمان و شش واحد ماسه به دست می آید . این ترکیب کمترین نسبت سیمان به ماسه را دارد و به نسبت سایر ترکیب ها مخطوط سفت تری را ایجاد میکند.
باتوجه به تنوع گسترده در مصالح ساختمانی و کاربرد و استفاده گوناگون آن لازم است ملات مناسب مخصوص به آن نیز انتخاب گردد. یکی از بهترین ملات ها برای آجرکاری در ساخت و ساز ملات باتارد است. از ملات ماسه سیمان برای پر کردن فضاهای خالی در آجرهای سفالی میتوان استفاده کرد. برای تهیه سیمان بنایی از ترکیب سیمان پرتلند و سایر ترکیبات افزودنی پرکننده ریز استفاده میشود.
این نوع از ملات علاوه بر پرکردن و چسباندن مصالح ساختمانی به هم کاربردهای اساسی دیگری نیز دارد. لایه های ملات بندکشی اختلاف اندازه مصالح استفاده شده را از بین میبرند و از این طریق به توزیع نیرو بصورت یکنواخت بین اجزاء سازه کمک میکنند. همچنین لایه های ملات آجرنما اولین لایه در برابر عوامل محیطی هستند. با انتخاب ملات مناسب برای آجرکاری میتوان در برابر رطوبت و بارندگی مقاومت مطلوبی ایجاد کرد. این کار را میتوان با اضافه کردن افزودنی های آبگریز به ملات انجام داد.
با توجه به اینکه آجر نما در معرض عوامل محیطی نظیر باران , نور خورشید و … قرار دارد به راحتی می تواند دچار تغییر رنگ و فرسایش شود . به منظور حفظ آجر نما در برابر عوامل مخرب می توان از نانو آجر نما الوتکس استفاده کرد . این محصول یک پوشش کاملا شفاف برای آجر نما است که با ایجاد خاصیت ضد آبی و آب گریزی از ایجاد هرگونه آلودگی و فرسایش آجر نما جلوگیری می کند .
بهترین ملات برای آجرکشی از ترکیب سیمان، ماسه، آهک و آب بدست می آید. ترکیب بدست آمده ملات باتارد نام دارد. برای تهیه این ملات؛ 150 کیلوگرم آهک، 1 مترمکعب ماسه، 150 کیلوگرم سیمان و آب را ترکیب میکنیم. برای بدست آوردن بهترین ملات یکنواخت بهتر است آهک قبل از ترکیب شدن الک شود و مواد خشک قبل از اضافه کردن آب، کاملا باهم ترکیب شوند. از مزیتهای ملات پرتلند نسبت به لات سیمان، می توان به استفاده کردن از آن در زمان طولانی تر اشاره کرد.
صخامت بندکشی میتواند از 8 میلی متر تا 20 میلیمتر باشد اما ضخامت استاندارد، یک سانتی متر است. ضخامت ملات بین آجرها باید به گونه ای باشد که در برابر تنش ها مقاومت لازم و مطلوب را فراهم کند. مقاومت فشاری انواع ملات ها با هم متفاوت است. بیشترین مقاومت فشاری را ترکیب ملات ماسه سیمان دارد. هرچقدر تخلخل و هوای محبوس در ملات افرایش یابد میزان مقاومت مکانیکی آن کاهش میابد.
از شمشه در انواع آجرچینی استفاده میشود. برای ایجاد لایه های یکنواخت و تراز میتوان از شمشه استفاده کرد. همچین میتوان به کمک آن خطوط افقی و عمودی و در ایجاد شیب بندی ها استفاده کرد. ملات مورد استفاده برای شمشه گیری از ترکیب گچ و خاک رس بدست می آید. برای ایجاد لایه های یکنواخت، ابزار کاربردی دیگری مانند شاقول، ریسمانکار و تراز نیز بکار میروند.
به طور کلی چهار روش ( دوغابی ، ملات ماسه سیمان ، چسب و روش خشک ) برای نصب آجر نما وجود دارد.
جدید ترین روش برای نصب و اجرا آجر نما، روش خشک است. این روش برای انواع آجر نما قابل استفاده است. در این روش آجر نما با استفاده از پیچ و یراق نصب می گردد.
روش نصب خشک مناسب انواع آجر های قابل استفاده در نمای داخلی و بیرونی ساختمان است.
یکی از بهترین روش ها برای نصب آجر روش خشک است. در این روش فشار به طور مساوی تقسیم می شود و آجر ها کاملا روی یکدیگر قرار می گیرند.
روش نصب دوغابی برای نماهای با ضخامت کم مناسب است. از این روش برای نصب در داخل و بیرون ساختمان می توان استفاده کرد.